30/07/2025
Biến rác thải nhựa thành paracetamol nhờ có E. coli
Các nhà sinh học kỹ thuật tại Đại
học Edinburgh đã tìm ra cách biến nhựa thông thường trong chai nhựa dùng một lần
thành paracetamol (acetaminophen), thuốc giảm đau phổ biến.
Phương pháp này sử dụng vi khuẩn
để lên men chất thải đã qua xử lý, không chỉ tái sử dụng polyethylene
terephthalate (PET) bị loại bỏ có trong chai và bao bì thực phẩm mà còn cắt giảm
khối lượng lớn nhiên liệu hóa thạch cần để sản xuất loại thuốc được sử dụng rộng
rãi.
Quy trình xử lý bắt đầu với E.
coli biến đổi gen và chai PET thải loại đã qua xử lý hóa học. PET bị vi khuẩn
phân hủy thành một hợp chất gọi là axit terephthalic. Sau đó, nó được biến đổi
thành chất nền, trải qua phản ứng hóa học Lossen rearrangement bên trong các tế
bào E. coli sống. Phản ứng đó tạo ra axit para-aminobenzoic (PABA), chất dinh
dưỡng thiết yếu cho phép vi khuẩn phát triển. Cuối cùng, các con đường chuyển
hóa khác được thiết kế trong cùng một E. coli chuyển đổi PABA thành
paracetamol.
Toàn bộ quá trình được thực hiện ở
nhiệt độ phòng, kéo dài gần 24 giờ và không phát thải carbon. Các nhà nghiên cứu
cũng lưu ý khoảng 90% sản phẩm được tạo ra từ phản ứng PET (axit terephthalic)
bị phân hủy bằng E. coli là paracetamol, do đó, đây là phương pháp sản xuất thuốc
giảm đau hiệu quả và bền vững cao.
Quy trình này vẫn chưa sẵn sàng để
đưa vào sử dụng. Các nhà nghiên cứu cần điều chỉnh phương pháp mới trước khi có
thể sử dụng để sản xuất paracetamol trên quy mô thương mại. Tuy nhiên, các tác
giả đang trên con đường hiện thực hóa quy trình này. Ian Hatch, giám đốc tư vấn
tại Edinburgh Innovations, bộ phận thương mại hóa của Đại học Edinburgh cho biết:
"Chúng tôi đang phối hợp với các công ty đặc biệt như AstraZeneca để biến
những phát hiện đột phá này thành các sáng kiến thay đổi thế giới".
Kết quả nghiên cứu đã được công bố
trên tạp chí Nature Chemistry.
Theo: https://www.vista.gov.vn/
N.P.D (NASTIS), theo Newatlas, 6/2025