Sở KH&CN: Đầu tàu thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại địa phương
Ngày
1/7/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Thông tư 10/2025/TT-BKHCN, quy định
chi tiết về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy
ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh và cấp xã trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý
nhà nước của Bộ. Trong đó, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) được xác định
là đơn vị chủ chốt, đóng vai trò tham mưu, quản lý và thúc đẩy các hoạt động
khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, cũng như các lĩnh vực liên quan như sở hữu
trí tuệ, chuyển đổi số và kinh tế số tại địa phương.
Sở
Khoa học và Công nghệ Nghệ An (Ảnh Dương Hạnh)
Vai
trò của Sở Khoa học và Công nghệ
Sở
KH&CN là cơ quan chuyên môn trực thuộc UBND cấp tỉnh, chịu sự chỉ đạo trực
tiếp của UBND cấp tỉnh về tổ chức và hoạt động, đồng thời接受 sự hướng dẫn, kiểm
tra về chuyên môn, nghiệp vụ từ Bộ KH&CN. Theo Thông tư 10/2025, Sở
KH&CN thực hiện 29 nhiệm vụ và quyền hạn, bao gồm các lĩnh vực cốt lõi như:
- Nghiên
cứu khoa học và phát triển công nghệ: Hướng dẫn thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ
KH&CN, thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao, công nghệ số và công nghệ chiến lược
để phát triển các ngành kinh tế - kỹ thuật chủ lực của địa phương.
- Đổi
mới sáng tạo: Quản lý, xây dựng cơ chế và chính sách hỗ trợ các hoạt động đổi mới
sáng tạo, phát triển thị trường công nghệ, và triển khai các khung thể chế thử
nghiệm có kiểm soát (sandbox) cho các sản phẩm, dịch vụ và mô hình kinh doanh mới.
- Khởi
nghiệp sáng tạo: Hỗ trợ, hướng dẫn và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng
tạo, bao gồm các doanh nghiệp KH&CN, cơ sở ươm tạo công nghệ và các tổ chức
hỗ trợ khởi nghiệp.
- Sở
hữu trí tuệ: Quản lý, phát triển các chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu và sáng kiến, đồng
thời hỗ trợ tổ chức, cá nhân thực hiện các thủ tục liên quan đến sở hữu công
nghiệp.
- Chuyển
đổi số và kinh tế số: Thúc đẩy phát triển hạ tầng thông tin truyền thông, ứng dụng
công nghệ thông tin, giao dịch điện tử và xây dựng chính quyền số, xã hội số.
Trách
nhiệm cụ thể của Sở KH&CN
1.
Quản lý và thực hiện các văn bản pháp luật
Sở
KH&CN chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật,
chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình và đề án trong các lĩnh vực thuộc
thẩm quyền. Đồng thời, Sở thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục
pháp luật để nâng cao nhận thức cộng đồng về KH&CN, sở hữu trí tuệ và chuyển
đổi số.
2.
Cấp phép và quản lý hành chính
Sở
có nhiệm vụ đăng ký, cấp, thu hồi, sửa đổi, bổ sung, gia hạn và đình chỉ các loại
giấy phép, chứng nhận, văn bằng và các giấy tờ khác liên quan đến các lĩnh vực
KH&CN theo quy định pháp luật. Các hoạt động này được thực hiện theo phân cấp,
phân quyền từ cấp có thẩm quyền.
3.
Quản lý ngân sách
Sở
KH&CN lập kế hoạch, dự toán ngân sách hằng năm cho các hoạt động trong lĩnh
vực quản lý, phối hợp với các cơ quan liên quan để kiểm tra và giám sát việc sử
dụng ngân sách nhà nước, đảm bảo hiệu quả và minh bạch.
4.
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ
Sở
KH&CN đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và triển khai các chính
sách hỗ trợ đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ cao và thương mại hóa kết quả
nghiên cứu. Các hoạt động bao gồm: Xây dựng cơ sở dữ liệu và hạ tầng thông tin
về công nghệ cao; Đánh giá, nghiệm thu các nhiệm vụ KH&CN và đổi mới sáng tạo;
Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực công nghệ, khai thác sáng chế và làm chủ
công nghệ nhập khẩu.
5.
Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo
Sở
KH&CN quản lý và hỗ trợ các hoạt động ươm tạo công nghệ, khởi nghiệp sáng tạo
và doanh nghiệp KH&CN. Các nhiệm vụ cụ thể bao gồm: Hướng dẫn thành lập và
cấp giấy chứng nhận cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và doanh nghiệp
KH&CN; Xây dựng cơ chế ưu đãi, hỗ trợ và khuyến khích phát triển hệ sinh
thái khởi nghiệp; Thúc đẩy huy động nguồn lực đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo
và ươm tạo công nghệ.
6.
Quản lý sở hữu trí tuệ
Sở
KH&CN hỗ trợ phát triển các chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu và sáng kiến, đồng thời
bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp và xử lý vi phạm theo quy định pháp luật. Các
hoạt động này góp phần nâng cao giá trị sản phẩm địa phương và thúc đẩy sáng tạo
tại địa phương.
Thông
tư 10/2025/TT-BKHCN không chỉ làm rõ vai trò và trách nhiệm của Sở KH&CN mà
còn tạo cơ sở pháp lý để các địa phương phát huy tiềm năng trong lĩnh vực
KH&CN và đổi mới sáng tạo. Việc quản lý, hướng dẫn và hỗ trợ các hoạt động
nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo sẽ góp phần thúc đẩy
phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng nền kinh
tế số bền vững.
Trong
bối cảnh chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0, vai trò của Sở KH&CN
ngày càng trở nên quan trọng. Thông tư này là bước tiến quan trọng, giúp các địa
phương tận dụng tối đa các nguồn lực để phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo
và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ, từ đó đóng góp vào sự phát triển
bền vững của đất nước./.