Vào ngày 22/6/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã ban hành Quyết định số 1412/QĐ-BKHCN, chính thức phê duyệt “Kế hoạch thu hút 100 chuyên gia giỏi trong và ngoài nước tham gia các chương trình, nhiệm vụ khoa học-công nghệ trọng điểm cấp quốc gia về trí tuệ nhân tạo (AI)”. Đây là một bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn dài hạn nhằm đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI trong khu vực và trên thế giới. Kế hoạch không chỉ tập trung vào việc huy động nguồn lực chất lượng cao mà còn hướng đến việc xây dựng một hệ sinh thái AI toàn diện, tự chủ và mang tính nhân văn.

Kế hoạch được xây dựng với mục tiêu huy động và phát huy tối đa trí tuệ của các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước để tạo ra những bước đột phá trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Thông qua các chương trình trọng điểm quốc gia, Việt Nam đặt mục tiêu biến AI thành động lực chiến lược thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hiện đại hóa hệ thống quản trị, nâng cao chất lượng cuộc sống và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia. Đặc biệt, kế hoạch nhấn mạnh việc xây dựng một hệ sinh thái AI tự chủ, bền vững và mang tính nhân văn, qua đó góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu, hướng tới trở thành trung tâm AI hàng đầu khu vực.

Ảnh Minh Hoạ

Kế hoạch đề ra một loạt nhiệm vụ trọng điểm nhằm thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và xây dựng khung pháp lý cho AI. Một trong những nhiệm vụ quan trọng là thiết lập cơ sở dữ liệu chuyên gia AI quốc gia, tạo nền tảng để quản lý và kết nối các chuyên gia trong lĩnh vực này. Bên cạnh đó, các chuyên gia sẽ tham gia tham vấn và xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn và hướng dẫn kỹ thuật liên quan đến AI, đặc biệt là các nội dung thuộc Luật Công nghiệp công nghệ số. Những nhiệm vụ này không chỉ đảm bảo tính pháp lý mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai AI một cách hiệu quả và bền vững.

Trong lĩnh vực y tế và nông nghiệp, kế hoạch tập trung vào việc ứng dụng AI và Internet vạn vật (IoT) để giải quyết các bài toán thực tiễn. Cụ thể, các chuyên gia sẽ tham gia xây dựng nền tảng dữ liệu sinh học quốc gia tích hợp AI, phục vụ nghiên cứu và thương mại hóa sản phẩm công nghệ sinh học. Đồng thời, các nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng AI và IoT trong giám sát sức khỏe vật nuôi, truy xuất nguồn gốc dịch bệnh và bảo quản nông sản sau thu hoạch cũng được ưu tiên, nhằm tối ưu hóa chuỗi chăn nuôi - thủy sản và đảm bảo chất lượng nông sản đạt chuẩn xuất khẩu.

Kế hoạch cũng chú trọng phát triển các sản phẩm AI “Make in Vietnam” với các nhiệm vụ như xây dựng trợ lý ảo hỗ trợ công chức, viên chức, và phát triển các mô hình AI chuyên sâu trong các lĩnh vực ngôn ngữ, hình ảnh, âm thanh và dữ liệu. Đáng chú ý, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt với tối thiểu 100 tỷ tham số, có khả năng xử lý các lĩnh vực chuyên biệt như pháp luật, tài chính, nông nghiệp, văn hóa và lịch sử. Những mô hình này sẽ là nền tảng quan trọng để thúc đẩy các ứng dụng AI mang bản sắc Việt Nam.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là xây dựng bản sao số (Digital Twin) và các hạ tầng AI tiên tiến. Các chuyên gia sẽ tham gia phát triển bản đồ số quốc gia 3D, tích hợp dữ liệu từ các lĩnh vực như giao thông, y tế, giáo dục, công thương, môi trường và không gian vệ tinh. Ngoài ra, các công nghệ chiến lược như trợ lý ảo, bản sao số, thực tế ảo/thực tế tăng cường và vũ trụ ảo (Metaverse) cũng được tập trung nghiên cứu, mở ra tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong quản lý đô thị và các ngành công nghiệp.

Cuối cùng, kế hoạch nhấn mạnh việc nâng cao năng lực nguồn nhân lực thông qua các chương trình bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ giảng viên, chuyên gia và kỹ sư AI. Các hoạt động này nhằm đảm bảo Việt Nam có một lực lượng lao động chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển và ứng dụng AI trong dài hạn. Đồng thời, các chuyên gia cũng sẽ tư vấn thiết kế và triển khai các nền tảng, hệ thống AI trọng điểm, góp phần xây dựng hạ tầng công nghệ vững chắc cho đất nước.

Việc ban hành Kế hoạch thu hút 100 chuyên gia giỏi thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc đưa AI trở thành động lực cốt lõi cho sự phát triển bền vững của Việt Nam. Bằng cách tập hợp đội ngũ chuyên gia hàng đầu, kế hoạch không chỉ hướng đến việc tự chủ trong nghiên cứu và ứng dụng AI mà còn đặt mục tiêu đưa Việt Nam trở thành một trung tâm AI tiên tiến trong khu vực. Đặc biệt, với sự nhấn mạnh vào tính nhân văn, các ứng dụng AI được định hướng để giải quyết các thách thức lớn trong y tế, nông nghiệp, giáo dục và quản trị đô thị, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Với các nhiệm vụ cụ thể và tầm nhìn dài hạn, Kế hoạch này hứa hẹn sẽ tạo ra những bước tiến đột phá, đưa Việt Nam tiến gần hơn đến vị thế quốc gia tiên phong trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo./.