Cộng đồng doanh nghiệp xuất, nhập khẩu tại Việt Nam đang có những chuyển động mạnh mẽ trong hoạt động chuyển đổi số. Trước xu thế đó, ngành hải quan đã quyết liệt, khẩn trương đổi mới cách làm theo hướng “đi trước kiến tạo, đi cùng phát triển, đi sau hỗ trợ”, chủ động chuyển đổi số trong từng khâu, từng quy trình nghiệp vụ.

 Họp bàn về công tác chuyển đổi số tại Hải quan Chuyển phát nhanh.

Thực hiện quyết định của Bộ Tài chính quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức, từ ngày 15/3/2025, để bộ máy mới đi vào hoạt động ngay, Cục Hải quan đã phân công và yêu cầu các đơn vị khẩn trương thực hiện chuyển đổi, quy hoạch và thiết lập lại hệ thống công nghệ thông tin bảo đảm vận hành từ ngày 1/7/2025.

Tại nhiều chi cục hải quan khu vực, từng công chức, viên chức được tập huấn, khuyến khích sử dụng các kiến thức về trợ lý ảo thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), NotebookLM, ChatGPT, Gemini… vào công việc chuyên môn. Các công cụ này giúp hỗ trợ tra cứu văn bản, lập kế hoạch công việc, tổng hợp hồ sơ, hỗ trợ kiểm tra chính tả, gợi ý cách diễn đạt hành chính, soạn thảo văn bản, rút gọn nội dung, tóm tắt các tài liệu dài cũng như chuẩn hóa ngôn ngữ báo cáo...; bước đầu giúp tiết kiệm thời gian, nâng cao chất lượng văn bản, hỗ trợ cán bộ xử lý công việc nhanh chóng và chuyên nghiệp hơn.

Nhằm giảm chi phí, thời gian đi lại, in ấn tài liệu giấy tờ, thuận tiện trong việc tổ chức chỉ đạo điều hành, triển khai các nội dung cấp thiết, hỏa tốc, Chi cục Hải quan khu vực VI đã xây dựng và triển khai phần mềm Họp trực tuyến từ tháng 4/2025 nhằm cung cấp các tính năng hiện đại, âm thanh và hình ảnh chất lượng cao được truyền hình thời gian thực, bảo đảm an toàn bảo mật thông tin. Số lượng phòng họp không giới hạn, có thể chia các cuộc họp theo cùng một thời điểm, số lượng thành viên tham gia, hỗ trợ chia sẻ thông tin tài liệu, tổng hợp nội dung góp ý, tham gia ý kiến.

Chi cục Hải quan khu vực XV cũng tổ chức hội nghị triển khai thí điểm, đánh giá kết quả nghiên cứu và tập huấn cho toàn thể cán bộ, công chức sử dụng hệ thống “HS Code Expert” làm trợ lý hỗ trợ ra quyết định trong việc phân loại hàng hóa, tạo bước tiến quan trọng trong nâng cao chất lượng nghiệp vụ.

Đến nay, tại khu bến cảng Lạch Huyện (Hải Phòng), các đơn vị quản lý liên ngành đang nghiên cứu, đánh giá, khảo sát và xây dựng phương án triển khai cảng biển số Hateco. Để thực hiện, Chi cục Hải quan khu vực III đã xây dựng lộ trình thực hiện gồm các bước: Nghiên cứu, tham khảo tài liệu, mô hình về cảng biển số, lập báo cáo về khả năng triển khai thí điểm cảng biển số tại chi cục; khảo sát khả năng đáp ứng của bến cảng Hateco đối với yêu cầu bài toán xây dựng cảng biển số; tổ chức hội nghị với các đơn vị quản lý chuyên ngành, đơn vị kiểm tra liên ngành để đánh giá khả năng đáp ứng của đơn vị, thống nhất các nội dung, phương án làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch...

Cục Hải quan đã triển khai diện rộng các hệ thống quản lý điều hành tập trung (CCES), thông quan điện tử phiên bản 6 (ECustoms-V6) sẵn sàng cho việc tiếp nhận và xử lý tờ khai vận chuyển độc lập và tờ khai trị giá nhỏ. Đến nay, Cơ chế một cửa quốc gia đã có 250 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối; duy trì kết nối chính thức Cơ chế một cửa ASEAN để trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với 9 nước thành viên ASEAN. Tổng số thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan là 225, trong đó có 214 thủ tục do cơ quan hải quan thực hiện gồm 132 thủ tục được cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình; 61 thủ tục được cung cấp một phần; 21 thủ tục được cung cấp thông tin trực tuyến.

Trưởng ban Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan Lê Đức Thành cho biết: Cục Hải quan đang tập trung lực lượng chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật, internet, nâng cấp các hệ thống công nghệ thông tin, công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin đáp ứng yêu cầu triển khai thí điểm mô hình thông quan tập trung từ ngày 1/10 và đáp ứng yêu cầu triển khai chính thức từ ngày 1/1/2026. Để thực hiện mô hình thông quan tập trung và thông quan hàng hóa thương mại điện tử, Cục đang hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Tài chính nâng cấp 7 hệ thống công nghệ vệ tinh; trong đó có các hệ thống rất quan trọng như: thông quan điện tử eCustoms-V5; e-Manifest khai báo hải quan điện tử, cho phép các bên liên quan trao đổi và chia sẻ thông tin về lô hàng trực tuyến, giúp quy trình trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn; VASSCM có chức năng quản lý, giám sát hàng hóa tự động tại các cảng biển, kho, bãi giúp tự động hóa việc quản lý hàng hóa từ khi đưa vào, đưa ra cho đến khi thông quan.

Cục Hải quan dự kiến đến cuối năm sẽ hoàn thành xây dựng mô hình, quy trình nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu triển khai nền tảng cửa khẩu số trong phạm vi toàn quốc; đồng thời nghiên cứu, triển khai phần mềm ứng dụng khai báo hải quan đối với hàng hóa trị giá thấp trên cơ sở ứng dụng công nghệ nhận dạng OTP hoặc sinh trắc học phục vụ việc xác thực người khai hải quan nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống tội phạm và hoạt động vi phạm pháp luật hải quan.

Theo: https://nhandan.vn/